تشتگذاری مراسمی است که با نوحه سرایی آغاز شده و مردم با سینه زنی در سوگ حضرت ابوالفضل(ع) عزاداری میکنند. در این مراسم افرادی که به آنها «حسینچی» گفته میشود و اغلب... | |
مراسم روز عاشورا در هر منطقه، استان و حتی شهری با بخشهای دیگر متفاوت است. مردم اغلب نقاط ایران از صدها سال پیش آیینها، شعرها و مرثیههای ویژه خودشان را برای عزاداری روزهای محرم داشته اند که با شیوه خاص خودشان هم اجرایشان میکردهاند. حتی اجرای تعزیهها که نمایش وقایع روز عاشوراست هم از هر گویش و فرهنگی نسبت به فرهنگ دیگر متفاوت است. تعزیه در لغت به معنی سوگواری برای عزیزان از دست رفته است ولی در اصطلاح به نوعی نمایش مذهبی با آداب و رسوم خاص گفته میشود. مراسم علمبرداری یا علم بستن، یکی از مهم ترین آیینهایی است که ارتباطش با عاشورا بسیار ناگسستنی است. علم به عنوان نشان و نماد پرچم سپاه امام حسین علیه السلام در روز عاشوراست که از زمان صفویه وارد مراسم آیینی این روز شده است. علمها با پارچههای رنگی، مخصوصا سبز سیدی تزیین میشوند و مردم نیازمندی که نذرهایی دارند با سنجاق کردن پول و پارچه به این علمها، برای برآورده شدن نذر و نیازشان به امام حسین(ع) متوسل میشوند و در این میان لب تشنه، دل تنگ و غریبی یاران امام را شاهد و گواه میگیرند. علمبندان در مازندراندر شب هفتم محرم، مردم شهرهای مختلف استان مازندران، مراسم «علمبندان» را برگزار میکنند. در این شب مردم به پای علمها میروند و اصطلاحا علم را لباس میکنند. زنها و مردها در کنار علمها داخل تکایا حاضر میشوند، علم را با گلاب میشویند و هر کس نذر یا حاجتی دارد پارچه سبزی به آن میبندد. نخلهایی که میچرخند نخلگردانی یکی از آداب مشهور عزاداری در ایران در روزهای سوگواری امام حسین(ع)، سومین امام شیعیان در ایران است. این عمل به عنوان سمبل تشییع پیکر مقدس سیدالشهدا (ع) در روز عاشورا انجام میشود. البته نخلگردان آیینی است که مردم شهرهای کویری و مرکزی ایران مانند کاشان، یزد، نائین و تعدادی از روستاهای این مناطق برگزار میکنند. نخل، اتاقک کوچکی است که دیوارههای عمودی مشبک دارد و 2 طرف این دیوارهها شبیه درخت سرو است. نخل را با انواع پارچه، شال و ترمه تزیین میکنند و در روزهای عزا بویژه روز واقعه عاشورا آن را با آداب مخصوصی روی دوش حمل میکنند، همراه با عزاداران در شهر میگردانند و در پایان مراسم به جای اولش که معمولا یکی از تکیههای مشهور و بزرگ شهر است، برمیگردانند. معروف ترین روستایی که مراسم نخلگردانی در آن به یکی از جاذبههای توریستی این روستا هم تبدیل شده، روستای تاریخی ابیانه است. در این مراسم نخلگردانی، مردم ابیانه این رسم قدیمی را که «نباید نخل را بر زمین گذاشت» به کمال رعایت میکنند. نخل از حسینیه تا سرچشمه که قبرستانی در شرق روستاست توسط آدمهای مختلفی حمل شده و بالاخره در سرچشمه به زمین گذاشته میشود. خیلی از مردمی که چشم انتظار آمدن این روز بودهاند، برای برآورده شدن حاجتهایشان، پای نخل عاشورا، گوسفند قربانی میکنند |